1 – Formatowanie dokumentu tekstowego

Pisanie w edytorze tekstu (np. Word, LibreOffice Writer, Google Docs) to nie tylko wstawianie liter i słów. Ważne jest także formatowanie, czyli nadawanie tekstowi czytelnego wyglądu. Dzięki temu nasze dokumenty są uporządkowane i profesjonalne.

Czym są tabulatory?

Tabulator to specjalne ustawienie w edytorze tekstu, które pozwala szybko wyrównać tekst w określonym miejscu.
Kiedy naciśniesz klawisz Tab, kursor przeskakuje dokładnie do najbliższego tabulatora.

Typy tabulatorów:

• lewy – tekst zaczyna się od tabulatora i jest wyrównany do lewej,
• prawy – tekst kończy się przy tabulatorze, wyrównany do prawej,
• środkowy – tekst ustawia się w środku miejsca oznaczonego tabulatorem,
• dziesiętny – służy do wyrównywania liczb przy przecinku dziesiętnym.

Przykład: w tabelkach z ocenami albo spisach treści tabulatory pozwalają ładnie wyrównać kolumny.

Jak zmieniać ustawienia tabulatorów?

W edytorze tekstu możesz:

• ustawić nowy tabulator klikając na linijce u góry strony,
• zmienić jego typ (np. z lewego na prawy), klikając z lewej strony linijki na symbol tabulatora
• przesunąć go w inne miejsce na linijce,
• usunąć go, przeciągając w dół.

Dzięki temu masz pełną kontrolę nad tym, jak wygląda Twój tekst.

WYBRANE RODZAJE TABULATORÓW

Wcięcia a tabulatory – czym się różnią?

• Wcięcie – to przesunięcie całego akapitu w prawo (np. na początku akapitu w wypracowaniu).
• Tabulator – to wyrównanie tylko wybranych fragmentów tekstu w jednej linii.

Przykład:

• wcięcie stosujemy w wypracowaniu w szkole,
• tabulatory stosujemy w spisie treści, przy zestawieniach liczb czy listach danych.

Ważne:

• Formatowanie akapitu (np. wcięcie, tabulatory) możesz przenieść do następnego akapitu. Wystarczy nacisnąć Enter – nowy akapit przejmie ustawienia poprzedniego. To ułatwia pracę z dłuższymi tekstami.

Wyrównywanie tekstu w kolumnach

Kiedy chcesz stworzyć dokument przypominający tabelę (np. cennik, plan lekcji, zestawienie punktów), masz kilka sposobów:

• użyć tabulatorów – do wyrównania liczb lub tekstu w kolumnach,
• wstawić tabelę – kiedy dane są bardziej skomplikowane,
• stosować wyrównanie do lewej, prawej, środka – żeby kolumny były czytelne i schludne.

Spacja nierozdzielająca – co to takiego?

Zwykła spacja pozwala komputerowi złamać linię, czyli przenieść część tekstu do następnego wiersza.
Spacja nierozdzielająca (w Wordzie: Ctrl + Shift + Spacja) sprawia, że dwa wyrazy zawsze zostają w tym samym wierszu.

Kiedy ją stosujemy?

• między liczbą a jednostką: 10 km, 20 °C,
• przy skrótach: dr Kowalski, prof. Nowak,
• przy datach: 15 marca 2025.

Dzięki temu dokument wygląda poprawnie i profesjonalnie – nic się „nie rozdziela” ani nie zostaje samotnie na końcu wiersza.

Pisanie tekstów w komputerze to dopiero początek. Aby dokument był czytelny i wyglądał profesjonalnie, warto korzystać z funkcji, które oferują edytory tekstu (np. Word, LibreOffice Writer, Google Docs). Poniżej znajdziesz wskazówki, jak używać list, tabel i opcji drukowania.

Automatyczna numeracja i wypunktowanie

Dlaczego warto?

• ułatwia porządkowanie treści,
• sprawia, że dokument jest przejrzysty,
• przydaje się w referatach, notatkach, instrukcjach czy listach zakupów.

Rodzaje list:

• listy wypunktowane – używane, gdy elementy nie muszą być w kolejności (np. składniki przepisu, lista materiałów),
• listy numerowane – używane, gdy kolejność jest ważna (np. instrukcja krok po kroku, plan działania).

Przykład:
Lista wypunktowana:

• jabłka
• banany
• winogrona

Lista numerowana:

1. Włącz komputer.
2. Otwórz edytor tekstu.
3. Utwórz nowy dokument.

Automatyczne listy mają tę zaletę, że jeśli coś dopiszesz lub usuniesz – program sam poprawi numerację.

Tabele w dokumencie

Tabela pozwala uporządkować dane w wierszach i kolumnach. To świetne narzędzie do tworzenia planów lekcji, zestawień, cenników czy porównań.

Jak wstawić tabelę?

1. Wybierz opcję Wstawianie → Tabela.
2. Jeżeli tabela zawiera niewiele wierszy i kolumn możesz ją zaprojektować wykorzystując „kwadraciki”.
3. Wybierając Wstaw tabelę określ, ile ma być kolumn (pionowo) i wierszy (poziomo). Wprowadź dane w poszczególnych polach.

Formatowanie tabeli:

• możesz zmienić kolor tła lub obramowania,
• pogrubić nagłówki,
• wyrównać tekst (do lewej, do prawej, wyśrodkować),
• dostosować szerokość kolumn i wysokość wierszy.

Drukowanie dokumentów

Nie każdy dokument musi trafić na papier, ale czasem jest to konieczne (np. praca domowa, referat, podanie).

Jak drukować?

1. Wybierz Plik → Drukuj.
2. Ustal parametry:
   • całość dokumentu lub tylko wybraną stronę,
   • tylko strony parzyste lub nieparzyste,
   • liczbę kopii.
3. Kliknij Drukuj.

Dzięki tym opcjom możesz oszczędzać papier i drukować tylko to, co naprawdę potrzebne.

Pomoc w programie

Każdy edytor tekstu ma wbudowaną Pomoc – to przewodnik, który pozwala szybko znaleźć potrzebne opcje.
Możesz wpisać tam np. „tabela” albo „drukowanie tylko stron parzystych” i od razu dostaniesz wskazówki krok po kroku.